«آدم شویی» به بازار آمد

نام نصرت‌الله محمود‌زاده سال‌هاست که برای راویان و نویسندگان هشت سال دفاع مقدس به عنوان یکی از قله‌های ادبیات و نوشتن درباره این گونه ادبی مطرح شده است. او که این روزها فارغ التحصل رشته جامعه‌شناسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز به شمار می‌رود یکی از بی‌بدیل‌ترین راویان و نویسندگان دفاع مقدس است که در بیان و نوشتار و سبک و ادبیات رسمی و منحصر به فردی دارد. ادبیاتی که در آن، مرزهای میان گفتار و نوشتار شکسته شده و کلمات دیوانه‌وار و بدون هرگونه رودربایستی مانند قطار گلوله‌های مسلسل مخاطب را با خود همراه و به مقصد میخکوب می‌کند.

محمودزاده در اولین روز تهاجم عراق به ایران، داوطلبانه به خوزستان شتافت و به عنوان نیروی داوطلب در عملیات آزادسازی سوسنگرد حضور داشت. او که در عملیات هویزه در محاصره دشمن قرار گرفته بود با وقایعی مواجه شد که بعدها منجر به نوشتن اولین کتابش حماسه هویزه شد. جدای از این تاکنون بیش از چهارده اثر از این نویسنده به چاپ رسیده است که عمده آنها در گونه غیر داستانی و مبتنی بر روایت‌گویی و خاطره‌نگاری است.

محمود زاده اما در کتاب تازه ‌خود با عنوان «آدم‌شویی» به سراغ داستان برگشته است، منتهی آنچه او به عنوان داستان بازگو می‌کند در قالب کلیشه‌های جاری داستانی نمی‌گنجد. شاید بتوان از آنچه او در «آدم‌شویی» ساخته است به عنوان داستان روایت یاد کرد. داستان‌ از این منظر که شخصیت‌پردازی و فضاسازی داستانی در آن مشهود است و روایت از این منظر که بسیاری از موقعیت‌هایی که او در این مجموعه بازگو کرده است از منظر روایت مستند، قابل تأمل است.

جدای از این مسئله این اثر و آنچه در آن از دید مخاطب می‌گذرد بسیار حس‌برانگیز و انسانی می‌نماید. توصیف‌ها و شخصیت‌هایی که محمود‌زاده در داستان ‌خود می‌سازد و نیز حس‌برانگیزی از نوع نگاه انسان باقی‌مانده از جنگ و وامانده میان ساختارهای زندگی پس از جنگ و فشارهایی که از این بابت به او وارد می‌شود از سویی، و دلتنگی و خاطرات و فضایی که در سال‌های نه چندان دور در جنگ آن را حس کرده است از سوی دیگر.

محمودزاده در «آدم‌شویی» بیش از هرچیز به هویتی تازه نزدیک شده است. هویتی که شاید مخاطبان او تا پیش از این از وی در ذهن ترسیم نکرده باشند. هویتی ترد و شکننده و به شدت احساساتی که می‌خواهد خود را سوار بر کلمات به جایی برساند که شاید حداقل برای او سبکی به ارمغان بیاورد و در حال و هوای خوشی غوطه‌ور کند.

برای همه آنهایی که محمودزاده را می‌شناسند تجربه خوانش این داستان‌ها تصویری بسیار متفاوت از او را در ذهن خواهد ساخت و برای آنها که نمی‌شناسندش، «آدم‌شویی» بدون شک اثری با حس و حال لطیف و متفاوت خواهد بود.

گفتنی است؛ انتشارات کتاب نیستان مجموعه داستان «آدم‌شویی» را در ۱۱۲ صفحه با قیمت ۶ هزار تومان منتشر کرده است.