افتتاح و تمدید سپرده‌های کوتاه‌مدت ویژه ۳، ۶ و ۹ماهه تا پایان سال ممنوع است
مطابق سیاست‌های بانک مرکزی در خصوص سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار، افتتاح و تمدید سپرده‌های کوتاه‌مدت ویژه ۳، ۶ و ۹ماهه بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی تا پایان سال ۱۳۹۶ ممنوع است.
پیرو ابلاغ بخشنامه شماره ۱۷۳۷۹۳/۹۶ مورخ ۵/۶/۱۳۹۶ موضوع اعلام سیاست‌های بانک مرکزی در خصوص سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار، استعلام‌های مختلف و متعددی از جانب بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی درباره نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت ویژه ۳، ۶ و ۹ماهه با توجه به مسکوت بودن این بخشنامه در خصوص این نوع سپرده‌ها انجام شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، لذا همچنان که در بخشنامه شماره ۳۱۴۹۳۱/۹۴ مورخ ۳۰/۱۰/۱۳۹۴ و بخشنامه شماره ۱۷۳۷۹۳/۹۶ مورخ ۵/۶/۱۳۹۶ نیز تاکید شد، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی موظفند نرخ سود علی‌الحساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار را بر اساس تحلیل‌ها و برآوردهای جامع خویش از شرایط اقتصادی و روندهای آتی آن و همچنین با توجه به وضعیت شبکه بانکی و سایر بازارهای مالی تعیین کنند.
از این رو انتظار بر این است که بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی، ابتدا سود مورد انتظار ناشی از کل سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار در پایان دوره را پیش‌بینی کرده و سپس با توجه به میزان هر یک از انواع سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار، نرخ سود علی‌الحساب آن سپرده‌ها را -به صورت محتاطانه- تعیین کنند.
در واقع، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی باید بخشی از سود مورد انتظار سالیانه را به عنوان سود علی‌الحساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری تعیین و اعلام کنند؛ به گونه‌ای که در پایان سال مالی، سود علی‌الحساب پرداختی به سپرده‌گذاران، بخشی از سود قطعی پایان دوره باشد.
این در حالی است که در حال حاضر، سود علی‌الحساب پرداختی توسط برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی -با اتخاذ رویکردی پرریسک- بیشتر از سود واقعی حاصله است به نحوی که حتی تکافوی حق‌الوکاله بانک را نمی‌کند. بدیهی است که این امر، مغایر با اصول و قواعد حاکم بر قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) است.
رعایت نکردن این مهم از سوی برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی که با هدف جذب سپرده بیشتر از طریق پرداخت نرخ‌های سود علی‌الحساب بالاتر صورت می‌گیرد، سبب شکل‌گیری چرخه رقابت غیرسالم و مخرب در شبکه بانکی کشور شده است.
این امر، ضمن آن که موجب افزایش بهای تمام‌شده پول در کل شبکه بانکی و تضییع حقوق سایر ذی‌نفعان بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌شود، مانعی برای کاهش نرخ سود تسهیلات بوده و در نهایت، تهدیدی برای ثبات و سلامت شبکه بانکی است.
با توجه به موارد اشاره‌شده و در راستای کاهش هزینه تمام‌شده پول در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی و افزایش دوره ماندگاری سپرده‌های سرمایه‌گذاری و همچنین ارتقای ثبات و سلامت شبکه بانکی و پیشگیری از قرار گرفتن بانک‌ها در وضعیت زیان‌دهی و ورشکستگی، مقرر است تا پایان سال جاری، صرفا امکان افتتاح حساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار یک‌ساله و کوتاه‌مدت عادی با شرایط و نرخ‌های مصرح در بخشنامه شماره ۱۷۳۷۹۳/۹۶ مورخ ۵/۶/۱۳۹۶ (حداکثر ۱۵ درصد سالانه برای سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار یک‌ساله و حداکثر۱۰ درصد سالانه برای سپرده‌های کوتاه‌مدت عادی به صورت علی‌الحساب) فراهم باشد.
بر این اساس، افتتاح و تمدید سپرده‌های کوتاه‌مدت ویژه ۳، ۶ و ۹ماهه تا پایان سال ممنوع است.
همچنین بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در صورت تمایل و با توجه به مفاد بخشنامه شماره ۳۱۴۹۳۱/۹۴ مورخ ۳۰/۱۰/۱۳۹۴، بخشنامه شماره ۱۷۳۷۹۳/۹۶ مورخ ۵/۶/۱۳۹۶ و همچنین بخشنامه حاضر، با ارسال مدارک و مستندات توجیهی متضمن نحوه انجام محاسبات مربوط، تقاضای خود را برای افتتاح حساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ویژه ۳ ،۶ و ۹ماهه برای سال ۱۳۹۷ توأم با نرخ‌های پیشنهادی، حداکثر تا پایان دی ماه سال جاری به معاونت نظارت بانک مرکزی ارسال کنند.
بدیهی است موافقت بانک مرکزی برای افتتاح حساب‌های مزبور توسط هر بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی، منوط به تایید برآوردها و رعایت شاخص‌های نظارتی به ویژه رعایت نرخ‌های سود سپرده‌ها و تسهیلات از سوی بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی متقاضی خواهد بود.
