مجمع ایران و اروپا در زوریخ/ توسعه پساتحریم با پشتوانه برجام
چهارمین ‘مجمع ایران و اروپا’ (EIF4) که سه شنبه و چهارشنبه این هفته (فردا و پس فردا) در زوریخ سوئیس برگزار می شود، با توجه به حمایت قاطع اروپا از برجام و توافقهای جدید خط اعتباری ایران با بانکهای اروپایی، می تواند نویدبخش جهشی تازه در روابط اقتصادی و تجاری ایران و اروپا باشد.
مجمع ایران و اروپا (EIF) چهار سال پیش با هدف تقویت و حمایت از دیپلماسی تجاری بین ایران و غرب تاسیس شد. این مجمع فرصت مهمی برای تبادل اطلاعات، شبکه سازی و ایجاد روابط کاری بین مقامات و مدیران بخشهای مختلف تجاری و صنعتی با سیاستگذاران ایجاد می کند. این مجمع فرصتی برای گردهمایی سالانه مقامات ارشد تجاری، دولتی و جامعه مدنی متعهد به توسعه اقتصادی ایران فراهم می سازد.
اولین نشست مجمع ایران و اروپا روزهای 15 و 16 اکتبر 2014 (23 و 24 مهر 1393) با حضور نمایندگانی از 25 کشور و شرکتهایی از قبیل ایرباس، آلستوم، سیتی گروپ، توتال و چندین شرکت و بانک دیگر در لندن برگزار شد. محمد نهاوندیان رئیس وقت دفتر ریاست جمهوری با ارسال نامه ای به تاریخ 26 ژوییه 2014 (چهارم مرداد 1393) از تلاش برگزار کنندگان این مجمع برای معرفی و تاکید بر ظرفیتهای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و ارائه شناخت بهتر از وضعیت اقتصاد ایران برای شرکتها و سرمایه گذاران خارجی، تقدیر کرد.
در این مجمع 5 میزگرد و 10 کارگاه تخصصی برگزار شد و موضوعات مرتبط با اوضاع ایران در منطقه و جامعه بین المللی، روابط تجاری ایران و اتحادیه اروپا، منابع انسانی، بازار مصرف در صنایع مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دومین مجمع ایران و اروپا نیز روزهای 24 و 25 سپتامبر 2015 (دوم و سوم مهر ماه 1394) حدود دو ماه و نیم پس از نهایی شدن توافق هسته ای، با حضور بیش از 600 شرکت کننده از شرکتهای مختلف از 27 کشور در ژنو و سومین دوره این مجمع نیز روزهای سوم و چهارم مه 2016 (14 و 15 اردیبهشت 1395) در شهر زوریخ سوئیس برگزار شد.
در سومین دوره این مجمع بیش از 450 نفر از مقامات تجاری ، سیاستگذاران و روزنامه نگاران از بیش از 30 کشور حضور داشتند و در 12 کارگاه برگزار و مباحثی در باره راهنمای عملی تجاری و نقش فعالیتهای اقتصادی و تجاری فضای سیاسی و اجتماعی پساتحریم در ایران مطرح شد. در سومین مجمع ایران و اروپا برای اولین بار یکی از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا درباره اجرای برجام سخنرانی کرد.
‘جارت بلانک’ (Jarret Blanc) معاون هماهنگ کننده اجرای برجام در وزارت امور خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما ، در سخنرانی خود در زوریخ توضیحاتی برای شرکتهای اروپایی در خصوص برداشته شدن تحریمها ارائه کرد. در این کنفرانس همچنین چهار سفیر اروپایی در ایران و مقامهای ارشدی از سازمان ملل حضور داشتند.
**موسس مجمع ایران و اروپا: بنیانگذاری روابط اقتصادی آینده دستاوردی بزرگ است
‘اسفندیار باتمانقلیج’ موسس مجمع ایران و اروپا، بتازگی در گفت و گو با یک رسانه سوئیسی درباره نتایج سه کنفرانس پیشین و اهمیت چهارمین کنفرانس مجمع ایران و اروپا گفت: در دو سال گذشته ، تمام بخشهای (اقتصاد) ایران شاهد ایجاد شراکتهای جدید بین شرکتهای خارجی و داخلی بوده اند. هر چند این شراکتها هنوز به یک روایت کاملا موفق اقتصادی تبدیل نشده اند، اما نمونه های بسیار مهمی هستند که نشان می دهند می توان در این قرارداد بست و پروژه هایی را به انجام رساند.
وی افزود: ایران هنوز آینده خود را نساخته اما طرح کلی را پی ریخته و در حال ایجاد بنیاد و اساس کار است و این خود یک دستاورد بزرگ به شمار می رود.
باتمانقلیج درباره اینکه چه قراردادهایی برای ایران دارای اولویت هستند، گفت: از منظر رشد اقتصادی کوتاه مدت ایران، قراردادهای بزرگ در بخش انرژی مانند قرارداد گازی با شرکت توتال و قراردادهای سرمایه گذاری مشترک مانند قرارداد رنو با ایدرو ، کارهای مهمی برای ایجاد اعتماد در سرمایه گذارها هستند .
وی تاکید کرد: اما در میان مدت تا بلند مدت، ایران باید در مجموعه گسترده تری از بخش های اقتصادی بخصوص بخش هایی که بیشتر در کنترل بخش خصوصی هستند، نیرو و توان فعالیت پیدا کند؛ اینها بخش هایی هستند بیشترین اشتغال را ایجاد خواهند کرد.
** انتخاب مجدد روحانی سرمایه گذاران را دلگرم کرده است
باتمانقلیج در بخش دیگری از گفت و گو با سایت خبری ‘فاینیوز’ افزود: انتخاب مجدد روحانی در ماه مه (اردیبهشت) به ریاست جمهوری ایران، موجب دلگرمی جامعه اقتصادی و تجاری شده بخصوص که اجماع سیاسی گسترده ای در ایران درباره لزوم تجارت و سرمایه گذاری خارجی برای رشد و توسعه اقتصادی وجود دارد.
وی افزود: کابینه جدید روحانی دربردارنده فن سالاران مورد احترامی است و سه چهره کلیدی یعنی جواد ظریف وزیر امور خارجه ، بیژن زنگنه وزیر نفت و ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی را حفظ کرده و این افراد می توانند با مقامات و مدیران تجاری ایرانی و خارجی برای دنبال کردن یک برنامه اقتصادی قوی کار کنند.
** پیشرفت خوبی در زمینه اصلاحات مالی حاصل شده است
بنیانگذار مجمع ایران و اروپا در بخش دیگری از این مصاحبه گفت که ایران در فرایند پیچیده اصلاحات مالی به پیشرفت خوبی رسیده و کارگروه اقدام مالی (FATF) نیز با تمدید تعلیق اقدامات محدود کننده علیه ایران موافقت کرده است. این فرایند در مراحل اولیه است اما مدیران بانکی ایران برای عزم و اراده ای که به منظور بازیابی جایگاه خود در نظام مالی جهانی از خود نشان داده اند شایسته تقدیر و کسب اعتبار هستند.
**اولین مجمع ایران و اروپا در زمان دولت ترامپ
اکنون و برای اولین بار در زمان دولت دونالد ترامپ در آمریکا، در هفته جاری چهارمین کنفرانس مجمع ایران و اروپا در زوریخ سوئیس برگزار می شود و با توجه به مباحث سیاسی مربوط به برجام و رویارویی اروپا با آمریکا در این زمینه، می توان گفت که چهارمین مجمع ایران و اروپا علاوه بر هدف و کارکرد اصلی خود در زمینه ارتقای سطح تجارت و معرفی زمینه های کار و سرمایه گذاری در ایران یک وجه بارز سیاسی نیز خواهد داشت.
با وجود بدعهدی های مکرر آمریکا، که به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران نقض کننده متن و روح برجام بوده با هدف جلوگیری از بهره مندی ایران از مزایای برجام صورت گرفته است، اروپایی ها قاطعانه و یکصدا پشت سر برجام قرار گرفته و از بازگشت ایران به عرصه فعالیتهای تجاری و بانکی و بازارهای مالی استقبال کرده اند.
** پیام روشن اروپا به آمریکا
با نزدیک شدن موعد اعلام تصمیم دولت ترامپ به کنگره آمریکا در خصوص تایید پایبندی ایران به برجام و تمدید تعلیق تحریم های آمریکا، برگزاری چهارمین مجمع ایران و اروپا در زوریخ سوئیس با توجه به شرکت کنندگان اروپایی از جمله ‘هلگا اشمید’ دبیر کل بخش روابط خارجی اتحادیه اروپا (EEAS) و نیز سفیران چند کشور اروپایی در ایران، از این منظر پیام روشن دیگری به دولت ترامپ در خصوص لزوم پایبندی همه طرفها به برجام و اجرای کامل و همه جانبه توافق هسته ای است.
هفته گذشته نیز سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا به همراه سفیران آلمان، فرانسه و انگلیس در نشست اندیشکده ‘شورای آتلانتیک’ در آمریکا تاکید کرد که برجام یک توافق تاریخی در زمینه منع اشاعه هسته ای است و بطور کامل در حال اجرا شدن است.
‘دیوید اوسولیوان’ نماینده اتحادیه اروپا در آمریکا تاکید کرد: برجام حمایت کامل تمام 28 کشور عضو اتحادیه را در پشت سر خود دارد و یک خیر عام است که به جامعه بین المللی تعلق دارد. وی تاکید کرد که چنانچه آمریکا تحریمهای علیه ایران را دوباره برقرار سازد، اتحادیه اروپا برای محافظت از منافع مشروع شرکتهای اروپایی اقدام خواهد کرد.
** قراردادهای خط اعتبار بانکی با اتریش و دانمارک مشوق شرکتهای اروپایی
چهارمین مجمع اروپا و ایران همچنین کمتر از دو هفته پس از امضای دو قرارداد مهم خط اعتبار بانکی بین 14 بانک ایرانی با اوبربانک اتریش و دانسکه بانک دانمارک به ارزش 1.5 میلیارد یورو در روز پنجشنبه 30 شهریور برگزار می شود. امضای این قراردادها نیز زمینه کاری مهیاتری برای شرکتهای اروپایی در ایران فراهم می سازد و از این لحاظ اجلاس این هفته در زوریخ برای شرکتها و مدیران بخشهای اقتصادی و تجاری اروپایی از جذابیت بیشتری برخوردار است .
در پی امضای قراردادهای خط اعتباری و همکاری مالی دانسکه بانک و موسسه اعتبار صادراتی EKF دانمارک با ایران، مقامات این دو موسسه بانکی دانمارک بر بهبود شرایط کار با ایران در دوره پسابرجام تاکید کردند.
‘کارستن استرویبرگ’ مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای دانسکه بانک دانمارک در گفت و گو با ایرنا گفت: این قرارداد امکان فاینانس پروژه های بزرگتر و همچنین پروژه هایی را که زمانی طولانیتر به درازا می کشند، فراهم می سازد و از این رو گمان می کنم که فرصت بزرگی برای ایران و همچنین منطقه نوردیک است.
‘یورن سورنسن’ مدیر بخش همکاری های خارجی موسسه اعتبار صادراتی EKF دانمارک که از جمله شرکت کنندگان در چهارمین مجمع ایران و اروپا است، نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن تاکید بر بهبود شرایط کاری با ایران گفت: امضای یادداشت همکاری به معنای روشن شدن ضمانت وزارت دارایی ایران برای تعامل های شرکت های دانمارکی با ایران است. این همچنین بدین معناست که EKF تلاش خواهد کرد که بانکها و شرکتهای دانمارکی بیشتری را برای کار در ایران جذب کند.
‘هلموت ادلبائور’ مدیر بخش بازارهای مالی جهانی در اوبربانک اتریش نیز با تاکید بر علاقه شرکت های کوچک و متوسط اتریش (SMEs) برای کار با ایران، قرارداد خط اعتباری اوبربانک با 14 بانک ایرانی را در این زمینه حائز اهمیت دانست.
باتمانقلیج نیز در این باره گفت، روابط تجاری ایران و سوئیس از زمان لغو تحریم ها احیا شده و بسیاری از شرکت های سوئیسی فعالیت های قابل توجهی در ایران بخصوص در زمینه کالاهای مصرفی، دارویی و تجارت کالا دارند.
وی خاطرنشان کرد که برخی بانک های متوسط سوئیسی نیز از طرف مهمترین مشتریانشان شروع به انجام امور بانکی با ایران کرده اند و همچنان ظرفیت بالقوه عظیمی برای تجارت و سرمایه گذاری بیشتر بخصوص در بین شرکت های بخش خصوصی و شرکتهای کوچک و متوسط هر دو کشور وجود دارد.
شرکتهای مختلف فعال در بخش های مختلف اقتصادی از کشورهایی مانند اتریش، سوئیس و کشورهای منطقه نوردیک مترصد کار با ایران هستند و اینها تنها نمونه هایی از زمینه های کاری بین ایران و اروپاست و پیش از این نیز شرکتهایی همچون آلستوم فرانسه، شل (Shell)، زیمنس و نوو نوردیسک (Novo Nordisk) توافقنامه‌هایی با ایران به امضا رسانده اند و بحث ها و رایزنی های فشرده و رو در روی این هفته اصحاب صنعت، تجارت و سیاست از ایران و اروپا در چهارمین نشست مجمع ایران و اروپا در ‘دولدر گراند هتل’ زوریخ ، می تواند راه را برای گسترش و تعمیق همکاری‌های پایدار آینده هموار سازد.
